Een scheiding is pijnlijk. Zowel ouders als kinderen lijden eronder.
Toch hoeven de kinderen er niet geschonden uit te komen. Ouders kunnen hun kinderen immers beschermen tegen de bijverschijnselen van een scheiding. Hoe dat kan, legde de Amerikaanse expert en mediator Robert Emery* uit in een lezing aan de Universiteit Antwerpen (04/10/17).
Twee huizen, één kindertijd
‘Als je door een scheiding gaat, voel je verdriet, pijn, angst. Je rouwt om het verlies van je relatie, maar al die gevoelens worden overvleugeld door woede. Je wilt uithalen naar de ander. Je wilt dat iedereen bevestigt dat de ander de schuld draagt’, aldus prof. Emery. Vanwege al die emoties is het soms moeilijk om de focus te leggen bij de kinderen. Dat is nochtans het advies dat hij scheidende paren geeft. Want ‘als je samen kinderen hebt, kun je nooit helemaal scheiden. Je relatie eindigt niet. Ze gaat alleen een nieuwe fase in.’ Kinderen leven dan wel in 2 huizen maar ouders hebben maar 1 kans om hun kindertijd te beschermen.
Flexibele verblijfsregeling
De relatie tussen ouders eindigt dus niet, maar gaat een nieuwe fase in. Ex-partners moeten opnieuw onderhandelen, samenwerken en weer heronderhandelen. Daarbij moeten ze vooral goed naar hun kinderen luisteren. Emery pleit voor een ouderschapsregeling die meegroeit met de kinderen. Zelf brak ik hiervoor ook al een lans, onder meer in het artikel ‘ Ouderschapsregeling wijzigen, kan dat?’. Prof. Emery is verder ook voorstander van een gedeeld verblijf, maar het hoeft niet noodzakelijk exact een 50/50-regeling te zijn. ‘Want kinderen tellen geen minuten’ als ze zich goed voelen. Afhankelijk van de leeftijd en de noden van het kind kan die regeling veranderen en aangepast worden. Om tot zo een flexibele verblijfsregeling te komen moeten ouders dus wel samenwerken en onderhandelen. Rechtbanken huiveren hiervoor want ze denken dat ouders meer ruzie zullen maken en dus ook vaker naar de rechtbank zullen terugkeren. Onterecht, vindt Emery want hij stelt net het omgekeerde effect vast.
Blijf weg uit de rechtbank
Wetgevers en rechters zouden er alles aan moeten doen om scheidende ouders uit de rechtbank weg te houden. Praten is beter dan naar de rechter stappen. Daarom moet er volop ingezet worden op bemiddeling, aldus Emery. ‘Ouders die nog samenzijn, trekken toch ook niet naar de rechtbank om hun geschillen voor te leggen? Nochtans kun je ook binnen een huwelijk flinke meningsverschillen hebben over de kinderen.’ De wet oordeelt dat opvoeding van de kinderen grotendeels een privézaak is. Dat geldt toch ook voor de opvoeding van kinderen van gescheiden ouders….
Optimisme
Emery blijft optimistisch. Het is moeilijk om steeds opnieuw te onderhandelen, maar de meeste scheidende ouders schijnen daar (na verloop van tijd) in te slagen. Zij kiezen slechts 1 kant, 
namelijk die van het kind. De meeste kinderen doen het dan ook goed. ‘Kinderen zijn doorgaans veerkrachtig genoeg om, in aanwezigheid van minstens één en het liefst twee betrokken ouders, een nieuw evenwicht te vinden’.
* Robert Emery is professor Psychologie en directeur van het Center for Children, Families and the Law aan de Universiteit van Virginia. Als expert én ervaringsdeskundige publiceerde hij al heel wat over dit onderwerp. Zijn jongste boek “2 houses, 1 childhood” verscheen in 2016.
Bron:
Lezing van Robert Emery in het kader van de 15de internationale conferentie van het Europees Netwerk voor Sociologische en Demografische Studie van Scheiding op woensdag 04/10/17 in Universiteit Antwerpen.
De Standaard: ‘Je kan van een scheiding een succes maken’ (Veerle Beel) 08/10/17
