Sinds begin oktober volg ik een specialisatie leergang rondom autisme (ASS).
Ik dacht, ik ga leren hoe ik anders moet zijn in mijn attitude en omgang met kinderen met ASS. De omgang met kinderen an sich vraagt om een passende attitude; congruent en authentiek. Kinderen hebben een puurheid waar wij als volwassenen vaker voor open zouden mogen staan.
In de praktijk
ASS intrigeert mij al langer. Ik ben afgelopen maanden extra geboeid geraakt door een jongetje van 9 die ik als Kindbehartiger ondersteun in een scheidingssituatie, naast een kinderpsycholoog met wie ik contact onderhoud. Wat heeft dit jongetje al veel meegemaakt. Wat is er veel hulpverlening geweest. Wat is hij wijs. Ik herkende onbewust meerdere leeftijden in hem als persoon, maar kon het niet direct plaatsen. Soms dus zo wijs, echt hooguit intelligent, maar op andere vlakken zo kinderlijk. Niet kinderlijk doordat hij vanwege trauma is blijven hangen in een eerdere ontwikkelingsfase. Nee, een kindzijn dat aansluit bij een drie jarige. Ons contact verliep anders, maar hij wilde mij blijven zien. Wat bleek, ik ‘zag’ hem voor wie hij is. Ik luisterde. Oprecht. Zonder oordeel. Omdat hij voor mij niet anders is dan andere kinderen. Omdat ieder kind in zijn ‘ik zijn‘ uniek is en gehoord mag worden.
Rijping kinderen en hun uitdagingen
Ik wilde meer weten over ASS. Niet om deze kinderen te gaan ‘behandelen’ of in een hokje te plaatsen, maar omdat ieder kind uniek is en wij van hen kunnen leren. Omdat de rijping bij ASS ‘andersom’ verloopt. Wanneer cognitie zich in een versnelde vorm ontwikkeld ten opzichte van het sociale aspect. De ik-ander differentiatie bemoeilijkt is. Een uitdaging voor deze kinderen om mee te kunnen komen in een wereld als de onze. Sociale vaardigheden die vrijwel overal centraal staan. Prikkels overal volop aanwezig. De hele dag door geluiden om je heen die versterkt binnen kunnen komen door een filter die anders werkt. Dat vraagt nogal wat. De wereld van vandaag de dag is een uitdaging voor veel kinderen.
En wie luistert er echt naar hen? Wie helpt hen om zich verder te ontwikkelen? Wie zorgt ervoor dat zij meer begrip over zichzelf en de wereld om hen heen krijgen, zeker in een scheidingssituatie?
Je onbegrepen en gevangen voelen, maakt je onmachtig. Ik herken de uitdagingen enigszins vanuit een stuk hoog sensitiviteit en mijn eigen ervaringen met gescheiden ouders. Zo graag gezien willen worden, maar niet gehoord zijn in wat ik echt te zeggen had. Zo laten meerdere kinderen mij weten. Dat oprechte luisteren en er zijn voor hen is zo essentieel.
Het gevaar van labelen
Ik wilde voor mijzelf zeker weten dat ik, ook wanneer ik spreek met kinderen met ASS, hun ondersteuning bied en op geen enkele wijze schade toebreng. Daarom wil ik meer inzicht verkrijgen. Direct viel eigenlijk het kwartje; kinderen zijn deskundig in lijn met hun ontwikkeling en over hun ‘zijn’. Zij kunnen ons meer vertellen en zoveel leren. Of het nou gaat om een kind met of zonder ASS. Wij kunnen hen helpen om het leven in perspectief te plaatsen en hen aanvullen in hun ervaringen.
Ik hoorde gisteren dus ergens opnieuw wat voor mij zo bekend is; zie ieder kind in zijn authenticiteit. Wees zuiver en oprecht in je handelen. Dat is iets dat voor ieder kind geldt. Met of zonder ASS. Een verademing.
Aanzet tot nadenken
Het wekte ook vragen op; maakt het steeds meer denken in labels en diagnoses dat wij ons anders gaan gedragen? Andere gesprekstechnieken gaan gebruiken? Het kind als anders gaan zien? Helpt een diagnose ons dan eigenlijk verder? Wellicht het kind en zijn ouders wel omwille van het eigen begrip. Maar wanneer de omgeving om deze kinderen heen een diagnose als defect gaat zien, en wij ons daarom anders gaan gedragen richting hen, dan zien wij kinderen niet meer zoals zij zijn. En dat is mijns inziens een van de ergste manieren om schade toe te brengen aan de puurheid van kinderen.
‘Plaats kinderen niet in een hokje, maar in een groot hart waar zij welkom zijn om wie zij zijn!’
Door: Marieke Lips – KidsInbetween – Kindbehartiger – Auteur boek Bekrast – Foto : aangeleverd door Marieke Lips
