In dit tweede artikel over ouderverstoting is Karen Woodall van Family Separation Clinic aan het woord.
De werking van de aanpak van het Huis van Hereniging wordt toegelicht; aanpak dat in het radio programma Hautekiet aan bod kwam; zie dit blogartikel.
Ook met dit artikel citeren we een expert terzake en nemen we als bemiddelaar zelf geen standpunt in. We citeren Karen Goodall.
Ouders die door hun kinderen buitengesloten worden denken dat ze gek worden, en worden het soms ook, van ontzetting omdat ze weten wat er gebeurt, maar niet geloofd worden.
Het voorkomen dat ouders in deze omstandigheden niet in deze specifieke hel belanden, is een van de doelstellingen van onze coaching bij de Family Separation Clinic. We maken gebruik van onze differentiatie-routes, om ouders te helpen begrijpen hoe hun kind verstotend gedrag is gaan vertonen en wat er wellicht aan gedaan kan worden.
We plaatsen dit alles binnen de culturele context van het land waarin het kind en het gezin woont. Er bestaat geen standaard aanpak voor het bevrijden van kinderen uit de ouderverstoting en alle begeleiding is gericht op de concentrische cirkels van:
a) het gezin waarbij het kind op dit moment woont
b) de kennis en kunde van de professionals die bij het gezin betrokken zijn
c) het rechtssysteem en het systeem van de jeugdhulpverlening van het land waar het gezin woont.
De hulpverlening en het rechtssysteem zullen, op een zeker moment, met de verstotende ouder moeten samenwerken en zullen óf zorgen voor escalatie van het probleem, óf het probleem verkleinen, óf helemaal niets doen. Dat hangt af van de manier waarop elke concentrische cirkel het leven van het betreffende kind raakt.
Ouderverstoting is gelegen in de gedachten van het kind
Ouderverstoting is bovenal een probleem dat gelegen is in de gedachten van het kind. Daarmee wordt niet bedoeld dat het kind een psychisch probleem heeft, maar dat het gezinsprobleem zichtbaar wordt door het gedrag van het kind. Die verschijnselen van de onuitgesproken problemen binnen het gezin vertonen de acht kenmerken van Ouderverstoting, die voor het eerst door Gardner werden omschreven; zie het eerder blogartikel..
Wat er ook en door wie dan ook van deze acht kenmerken wordt gevonden, ze zijn de zichtbare verschijnselen van het geïnternaliseerde disfunctioneren van het gezin en als zodanig zijn ze de poort waardoorheen we als professionals moeten stappen voordat we het diepere werk van differentiatie en doorgronden kunnen doen.
Als een kind een ouder verstoot, maar deze verschijnselen niet heeft, is er waarschijnlijk geen sprake van Ouderverstoting, maar wijst het kind terecht een ouder af.
Dat is een reëel fenomeen en zien we geregeld in de Family Separation Clinic, waar we ook met misbruikte kinderen werken van wie de ouder gelooft dat hij/zij verstoten wordt. Om kinderen te beschermen gebruiken we de acht kenmerken om te bepalen of er wel of geen sprake is van Ouderverstoting. En als we zien dat daar sprake van is, gaan we verder met onze onderzoeksprotocollen om het type, de categorie en de mate waarin te bepalen. Ons onderzoek neemt ongeveer 30 uur in beslag, waarna we zover zijn om het contact tussen het kind en de verstoten ouder te herstellen.
Het kind helpen om de verstoten ouder te ontmoeten
We wachten niet met het herstellen van het contact, we doen het zo snel mogelijk. Dat doen we op die manier, omdat we weten dat kinderen die verstoten nooit in staat zullen zijn, ten gevolge van hun gespleten geest (een verdedigingsmechanisme dat de kern van het probleem is) om te zeggen: “Ik ben er klaar voor”.
In plaats daarvan bouwen we een verkapte therapeutische band met het kind op, waarin we hem/haar laten zien dat wij aan het roer staan en de verantwoordelijkheid nemen voor de ontmoeting met de ouder die ze verstoten hebben, zodat zij dat niet hoeven te doen. Die verkapte band heeft als functie dat een kind dat “nee, dat wil ik niet” zegt, meegaat met de verzoeken om de verstoten ouder te zien. De meeste kinderen die zo reageren zijn mild verstotend en jonger dan tien jaar.
Dat werk is heel moeilijk om te doen. Vooral moeilijk wanneer je niet alleen de manipulatie van de verstotende ouder probeert te managen, maar ook te maken hebt met de manipulatie van andere professionals die niet in staat zijn de realiteit van de verstotingsreactie bij een kind te zien. Die professionals, vaak maatschappelijke werkers met in sommige gevallen buitenproportionele macht, zijn zo gefixeerd op “de stem van het kind”, dat ze oordelen dat ze iedere poging om het kind op andere gedachten (dan wat ze hebben aangegeven) te brengen, als kindermishandeling bestempelen.
In dat soort gevallen zullen de concentrische cirkels rondom het gezin, omringd door professionals, besmet worden doordat de verstotende ouder gebruik kan maken van de angst van de professionals, met als gevolg dat de verstotingsreactie door het kind zal verergeren. Die besmettelijke vorm van manipulatie weer onder controle te krijgen, kan in die omstandigheden onmogelijk zijn, vooral wanneer er nog meer professionals bijkomen zoals voogden en bijzondere curatoren zonder kennis of kunde in het werken met verstotende kinderen.
Als verstoten ouder in dat soort situaties, is het van vitaal belang dat je je gedachten helder houdt en dat je zoveel als kan kennis krijgt over ouderverstoting, om het risico te vermijden te verdrinken in de angsten van professionals om je heen.
Ouders die het naar omstandigheden goed doen zijn diegenen die helder blijven denken, een visie hebben over hun eigen gezondheid en een sterk fundament hebben. Gezond blijven is essentieel, sporten is verplicht en weten hoe de infectie van ouderverstoting zich verspreidt is van groot belang.
Nuttige adviezen als je als ouder verstoten bent
Karen Woodall beveelt aan om de volgende werkelijkheid goed voor ogen te houden, als je als ouder verstoten bent:
1. De kern van het probleem is dat de gevoelens van je kind opgesplitst zijn in een ouder die alleen maar goed is en een andere ouder die alleen maar slecht is. Dat gaat gepaard met de acht kenmerken van ouderverstoting. Als die aanwezig zijn moet je weten dat de verstotende ouder in staat is om niet alleen het kind te beïnvloeden maar ook iedereen rondom het gezin.
2. Stap niet in de valkuilen die voor je worden gegraven door de verstotende ouder die gebruik zal maken van de angstige professionals om de openlijke verstoting door de kinderen te laten escaleren. Gebruikelijke valkuilen zijn:
a) Jou omschrijven als boos en agressief door je op te jutten en je uit te dagen.
b) Valse beschuldigingen binnen het kader van een situatie die is voorgevallen en die sterk wordt uitvergroot en overdreven.
c) Jou neerzetten als diegene die de kinderen opzet tegen de andere ouder.
d) Onredelijk gedrag met als doel om een beeld van conflict te scheppen.
3. Niet-kundige professionals die jou behandelen als zijnde de veroorzaker van het probleem zijn heel waarschijnlijk beïnvloed door de verstotende ouder en het verstotende gedrag van de kinderen.
4. Trap niet in de valkuil door boos en gefrustreerd te zijn richting die professionals omdat ze daardoor geloven dat dit betekent dat jij de persoon bent die ‘geholpen’ moet worden.
5. Blijf altijd, bijvoorbeeld bij de rechtszaak, vriendelijk, duidelijk en standvastig in jouw opvattingen over wat er aan de hand is. Wees duidelijk in je communicatie, kort en bondig en vooral ter zake. Bepaal wat je wil bereiken bij de rechter.
6. Laat je niet beïnvloeden door de voorstelling die de verstotende ouder van je probeert te maken of de onkunde van de professionals, wees tijdens het gehele proces duidelijk en gefocust.
Kinderen sluiten een ouder buiten omdat ze geen andere keuze hebben
Bij ouderverstoting is de ouder die buitengesloten wordt de meest gezonde ouder voor het kind. De ‘keuze’ van kinderen om de gezonde ouder buiten te sluiten ontstaat, als kinderen geen andere keuze hebben doordat ze afhankelijk zijn van de minder gezonde ouder.
Hoewel er vele redenen gegeven worden voor de verstoting, zullen de meeste kinderen zeggen dat die ouder ze pijn heeft gedaan. Dat alleen al kan ervoor zorgen dat je in een neerwaartse spiraal terecht komt van angst en verontwaardiging als je weet dat het niet waar is. Laat het niet gebeuren. Herken het voor wat het is en houd vast aan je kennis en je gezondheid.
Werk als eerste aan zelfbehoud en de angstgedachten. Ouderverstoting voedt zich met angst en vrees, het groeit in de meest donkere plekken van de geest en wordt versterkt door manipulatie en onrecht.
Ouderverstoting: Ik kan niets bedenken dat meer gekmakend is dan het weten dat je kinderen voor je ogen beschadigd worden en je niet bij machte bent om het te voorkomen.
Dat is een specifieke vorm van ongebruikelijk wrede geestelijke marteling die geen ouder zou mogen ondergaan.
De controle over je gedachten begint als je het heft in eigen handen neemt en je de macht ontfutselt van de anderen die jou de macht proberen af te nemen.
De windmolens in je hoofd zijn van jou en jou alleen.
Laat niemand hierover de controle nemen.
Karen Woodall
De Windmolens in je Hoofd
Rond,
Als een cirkel in een spiraal
Als een wiel in een wiel
Zonder einde of begin
Op een klos die maar blijft draaien
Als een sneeuwbal van een berg af
Of een ballon van de kermis
Als een draaimolen die draait
Ringen om de maan
Als een klok waarvan de wijzers glijden
Langs de minuten op zijn wijzerplaat
En de wereld is als een appel
Die rustig door de ruimte tolt
Zoals de cirkels die je ziet
In de windmolens in je hoofd
Zie ook vorige artikels over ouderverstoting:
8 herkenbare karakteristieken
hoe ouderverstoting en vechtscheiding voorkomen
welke schade het aanricht en wat er kan worden gedaan
Niet respecteren van verblijfsregeling is gewelddaad
“Ik kreeg als kind te maken met ouderverstoting”
Meer nuttige informatie over ouderverstoting kan je vinden op de website van Goudi – zie deze link.
