Net als voor ouders is een scheiding voor kinderen een groot life event.
Hun basis houvast verandert, ze ervaren rouw en verlies en lopen veelal met vragen rond. Als Kindbehartigers krijgen we regelmatig vragen van ouders over hoe in gesprek te gaan en blijven met hun kind.
We hebben hier een podcast over gemaakt en reiken graag in dit blog enkele tips aan.
- Zorg allereerst voor een geschikt en rustig moment. Zorg dat je zelf niet afgeleid bent als ouder en je aandacht erbij hebt. Dat geldt ook voor je kind. Is je kind met huiswerk bezig of zit hij of zij volop in een spel dan is dit niet het geschikte moment. Het kan helpen om samen ergens te gaan zitten of een wandeling te maken om dan het onderwerp aan te stippen.
- Houd de eigen boodschap kort en krachtig en houd eigen emoties in bedwang. Emoties mogen er zeker zijn. Dat je zelf verdrietig of boos bent mag. Zo leert je kind dat emoties er mogen zijn en geef je richting dat er over gesproken mag worden. Blijf wel respectvol naar de andere ouder en houd het bestaansrecht van jullie allebei in stand. Geef bijvoorbeeld aan dat je weet dat de scheiding veranderingen met zich meebrengt en dat je zelf ook zoekende bent. Dat je benieuwd bent hoe dit voor je kind is en wat hij of zij het meest lastig vindt of fijn zou vinden.
- Wees dan vooral geïnteresseerd in je kind. Luister naar de vragen, gevoelens en gedachten, zonder oordeel. Erken de gevoelens en benoem concreet wat je hoort – wuif wat je hoort niet weg als onbelangrijk, bagatelliseer niet en kom niet direct met adviezen. Geef bijvoorbeeld aan ‘ik hoor je zeggen dat je het lastig vindt om ….’ Vraag dan wat dit met je kind doet of waar in het lichaam je kind iets voelt.
- Observeer de lichaamstaal van je kind en wees je bewust van wat je zelf uitstraalt. Geeft je kind signalen af dat het gesprek teveel is of dat het wil stoppen, respecteer dit dan. Benoem dat je bijvoorbeeld ziet dat je kind zich van je afdraait en dat je denkt dat het genoeg is en jullie het gesprek zullen stoppen.
- Onderbreek je kind daarentegen niet en laat je kind uitpraten wanneer het spreekt. Zo heb je de meeste kans dat je kind zijn of haar verhaal afmaakt en je meer te weten komt over wat er in je kind leeft.
- Gebruik positieve woorden en stel reflectievragen en checkvragen zodat je zeker weet dat je je kind goed hebt begrepen. Zorg daarentegen ook weer niet voor een stortvloed aan vragen.
- Toon begrip, wees empatisch en wees daarin oprecht.
- Vraag toestemming om de eigen zienswijze te delen als het nodig is om iets toe te lichten of in de context te plaatsen. Bij tieners is dit vooral belangrijk in het kader van gelijkwaardigheid ervaren, regie geven en het ervaren van onafhankelijkheid. Spreek zelf steeds vanuit ik-boodschappen.
- Blijf respectvol over alle betrokkenen.
- Steun, stimuleer en stuur het kind wanneer het iets op te lossen heeft met de andere ouder. Hier kan de metafoor van het krukje helpen. Deze komt terug in het boek ‘helpen staan ondanks de storm’. Je kind zit als het ware op een krukje met drie poten. De drie poten staan voor steunen, stimuleren en sturen. Deze drie elementen geven je kind een stabiele basis. Het ‘krukje’ kan bijvoorbeeld ingezet worden als je kind thuiskomt van de andere ouder en iets vertelt dat het als vervelend heeft ervaren. Je biedt een luisterend oor maar behoudt hierbij het bestaansrecht van de andere ouder. Steunen gaat over het erkennen van de emoties van het kind (een boekentip hierbij is How2Talk2Kids, bouwsteen 1 en zie de eerdere tips in dit blog). Stimuleren gaat over je kind motiveren om een oplossing voor het probleem te vinden. ‘Wat zou een oplossing zijn om het weer goed te maken met elkaar?’ Sturen gaat tenslotte over het aanreiken van een oplossing. ‘Misschien is het een goed idee om mama/papa even te bellen?’
Er zijn diverse boeken die helpend kunnen zijn. Zoals ‘How2talk2kids’, ‘Kinderen op de Eerste Plaats’ en ‘Hoe vertellen we het de kinderen’.
In gesprek gaan en blijven is voor zowel ouders als kinderen fijn. Voor het contact en de verbinding.
Door: Marieke Lips
