Chantal hield zich groot na haar scheiding en zorgde er in haar eentje voor dat alles draaiende bleef. En ook op haar werk nam ze haar verantwoordelijkheden en ging alles gewoon door. Toch bleek ze geen supermens te zijn: ze kwam een half jaar thuis te zitten, met alle gevolgen van dien.
‘Ik legde de telefoon neer, maakte nog wat aantekeningen in ons klantensysteem en opende het privémailtje. Ik was met mijn ex in discussie over een praktische invulling van de bezoekregeling, maar deze mail was weinig opbouwend van toon, zag ik al aan de eerste regel. Ik checkte de verzendtijd: drie uur ’s nachts.’
‘Toch las ik door. Ik was wel wat verwijten gewend. Ik dacht aan die keer op de terugweg in de auto na een bezoek aan vrienden. Hij wilde weten waarom ik dat laatste wijntje had geaccepteerd. Hij had toch een duidelijke hint gegeven, dat hij naar huis wilde? Ik had die hint niet gezien. En nu kreeg ik de volle laag. Hij maakte me uit voor van alles en nog wat. Thuis gekomen had ik een douche genomen om een beetje tot rust te komen. Dat was niet gelukt. Al het verdriet kwam eruit, misschien omdat we eindelijk weer eens het huis voor ons alleen hadden. Ik wist dat hij me hoorde, maar hij kwam me niet troosten. Ook niet toen ik de douchekraan dichtdraaide en mezelf opkrulde in een hoekje van de badkamer.’
‘De mail was lang. Er kwam geen eind aan de verwijten. De hele beerput ging open. De telefoon rinkelde. Ik wachtte tot een collega opnam en ging naar de wc. Mijn gezicht was rood. Ik werkte mijn make-up bij, maakte een stop bij de koffieautomaat en liep weer naar mijn stoel. Een uur lang werkte ik door op de automatische piloot. Toen was het godzijdank lunchtijd en kon ik even een luchtje scheppen.’
Mama was sterk
‘Ik deed het goed. Ik hield alles draaiende. In mijn eentje. Wat dat betreft was er weinig veranderd. Ik wilde niet dat de kinderen leden onder de situatie. Mama was sterk. Ook op mijn werk zag ik er altijd tot in de puntjes verzorgd uit en nam ik mijn verantwoordelijkheid. Ik had me geen dag ziek gemeld sinds ik gescheiden was. Alles ging gewoon door.’
‘Mijn vriendinnen vonden dat ik af en toe wel wat plezier mocht maken. Misschien zelfs weer omkijken naar een andere man. Ik zei ja op het voorstel om mee te gaan naar een festivalweekend. Het was prachtig weer, er was goeie muziek, maar ik kon alleen maar aan de uitgang denken. En aan de dichte mensenmassa tussen mij en die uitgang. Ik ging op mijn hurken zitten zodat de lichamen om mijn heen de herrie wat dempten. Ik was duizelig, benauwd en mijn hart pompte als een bezetene. Eén van mijn vriendinnen had de tegenwoordigheid van geest om een EHBO-medewerker aan te spreken. Die loodste ons naar buiten via een geheime uitgang heel dichtbij.’
‘We gingen naar een huisartsenpost, maar ik bleek niets te mankeren. Toch was er ook na een weekend niets doen weinig veranderd. Mijn hart bonsde nog steeds in mijn keel. Mijn ledematen voelden zwaar. Zelfs aankleden was een hele tour. Ik kon mijn ogen niet focussen. Ik had al twee nachten niet geslapen. Ik moest me wel ziek melden.’
Stresscontainer
‘Uiteindelijk heb ik een half jaar thuisgezeten. Burn-out, compleet met een angst- en paniekstoornis. De stresscontainer was volgeraakt, zei de therapeut bij wie ik in behandeling was. Ik moest beter leren letten op de signalen van mijn lichaam. Ik moest lief zijn voor mezelf. Ik moest niet altijd maar doordenderen. Dat zeiden ook mijn vriendinnen. Zeker nu niet. Ik moest de boel de boel laten. Op de bank hangen, in bed liggen. Er kwam een dag dat ik dat noodgedwongen deed en zelfs mijn ouders belde. Er moesten boodschappen gedaan, er moest gekookt, de kinderen zouden uit school komen. En ik kon het allemaal niet. Mijn ouders kwamen. Van onder de dekens hoorde ik hun stemmen. Vanaf toen kwam de energie langzaam terug.’
| De impact van scheiden op je werk Bij een scheiding kan een groot deel van je leven op losse schroeven komen te staan. ‘Er komt niet alleen een eind aan je relatie’, zegt schei- dingscoach Brechje van Geenen. Ook andere zekerheden worden weggevaagd. ‘Waarschijnlijk ga je er financieel op achteruit, omdat jij en je ex-partner twee aparte huishoudingen gaan voeren. En daarnaast verliezen veel mensen een deel van hun vrienden of (schoon-)familie, omdat die het gevoel hebben dat ze moeten kiezen. Als je kinderen hebt, moet je daarnaast accepteren dat zij niet zullen opgroeien met twee ouders, terwijl je dat altijd wel voor ogen had. Je krijgt dus met een aantal rouwprocessen tegelijk te maken. ’Los van de emotionele belasting veroorzaakt een scheiding een behoorlijke organisatorische uitdaging. ‘Mogelijk ga je verhuizen en moet je een andere school of opvang voor je kinderen zoeken. Daarbovenop moet je een omgangsregeling overeenkomen en de alimentatie rondkrijgen. Dat betekent overleg met je ex, met een mediator of een gang naar de rechter.’ In totaal gaat het om een hele berg stressfactoren tegelijk. ‘Die kunnen ertoe leiden dat je slecht slaapt en dat je fysieke en mentale weerstand afneemt. Het is in ieder geval niet zo vreemd dat de meeste mensen zich tijdens een scheiding niet voor de volle honderd procent op hun werk kunnen concentreren, hoe graag ze dat ook zouden willen’,zegt Van Geenen. ‘Het kost nu eenmaal even tijd om een nieuw evenwicht te vinden.’ |
‘Een paar maanden daarna begon ik weer met werken, maar toen een conflict over de bezoekregeling plotseling oplaaide, kreeg ik een terugval. Via mijn werkgever kwam ik in contact met een coach die gespecialiseerd is in het begeleiden van mensen die gescheiden zijn. Want – dat was één van de eerste dingen die ik leerde – ook al is je scheiding inmiddels ‘rond’, je situatie blijft inherent stressvol, zeker als je samen kinderen hebt. En daar moet je mee leren omgaan.’
‘Daarom verdiepte ik me samen met coach Brechje onder meer in de communicatiestijlen van mij en de vader van mijn kinderen. Zo noem ik hem inmiddels, want dat is wat hij is. En dat is ook precies de reden dat het belangrijk is om met hem samen te werken. Hij is inhoudelijk en analytisch, ik opereer meer gevoelsmatig en ben vooral gericht op het behouden van een goede sfeer. Dat botst gigantisch. Hij kan enorm kwaad worden over praktische zaken, en ik voel me ontzettend gekwetst wanneer hij me persoonlijk erop aanvalt.
Chantal hield zich groot na haar scheiding en zorgde er in haar eentje voor dat alles door bleef gaan. En ook op haar werk nam ze haar verantwoordelijkheden en ging alles gewoon door. Toch bleek ze geen supermens te zijn.
Zakelijker opstellen
‘Door dat soort mechanismes te gaan inzien, hoefde ik zijn gedrag opeens niet meer persoonlijk op te vatten. Ik leerde zelfs om sommige conflicten te voorkomen door me zakelijker op te stellen. Mijn coach vroeg wie ik in mijn werk was. En wie in de omgang met mijn ex? De eerste persoon bleek krachtig en diplomatiek. De tweede persoon is kwetsbaar en snel overstuur. Kon ik die krachtige persoonlijkheid de leiding geven in het contact met mijn ex? Dat betekende niet dat die huilende vrouw er niet bij mocht zijn. Ze mocht achter in de bus zitten, terwijl mijn professionele zelf achter het stuur plaatsnam. Dat advies pakte wonderbaarlijk goed uit.’
‘Op mijn werk moest ik juist wat meer mijn kwetsbare kant leren laten zien. Ik vertel daarom tegenwoordig meer. En als ik aanvoel dat ik weer langzaam energie begin te verliezen, kaart ik dat nu aan. Voordat het te laat is. Ik ken mijn grenzen inmiddels. En daar wordt dan, wanneer mogelijk, rekening mee gehouden. Ik heb geaccepteerd dat herstellen nu eenmaal met vallen en opstaan gaat. En paradoxaal genoeg krijg ik daardoor de laatste tijd juist meer energie. Onze organisatie is aan het veranderen en ik doe gewoon weer mee met de brainstorms in mijn werkgroepje. Jarenlang heb ik zulke extra taken afgehouden.’
‘Mijn stress is afgenomen. Maar het kwetsbare contact tussen de kinderen en hun vader blijft spanningen oproepen. Zowel voor hen als voor mij. Ik probeer daar eerlijk over te zijn. Ik hoef mezelf niet meer altijd groot te houden. En mijn kinderen ook niet. Ze mogen exploderen. Ze mogen verdrietig zijn. Ze zijn geen supermens. Dat is mama ook niet.’
| Hoe houd je je staande? Hoe blijf je op je werk overeind, tijdens en na je scheiding? 1. Creëer overzicht Focus op de belangrijkste dingen en breng daarin structuur aan. ‘Er komt zoveel op je af dat het heel belangrijk is om prioriteiten te stellen, zowel op het werk als thuis’, zegt scheidingscoach Brechje van Geenen. ‘Als je bijvoorbeeld moet verhuizen, zet dan goed op een rij wat daarbij komt kijken. Begin met het belangrijkste en werk daarna pas de rest van het lijstje af. Vaak is het slimmer om je takenpakket in kleine stukjes op te knippen.’ Als je zelf niet in staat bent om structuur aan te brengen in je leven, vraag anderen dan of ze je kunnen helpen nadenken. 2. Vraag hulp Bespreek je situatie met je werkgever. ‘Je hoeft niet alle details van je privésituatie te delen. Bedenk van tevoren wat je gaat vertellen, wat je nodig hebt en hoe je werkgever daarbij kan helpen. Zo kun je bijvoorbeeld vragen of je werktijden tijdelijk kunnen worden aangepast.’ 3. Scheid werk en privé Handel liever geen privémailtjes of telefoontjes onder werktijd af. ‘Als je op je werk desondanks overmand wordt door emoties, las dan een korte pauze in, bijvoorbeeld door een wandeling te maken.’ 4. Maak pas op de plaats Kijk wat jij zélf kunt doen om de communicatie met je ex-partner te verbeteren, zodat het aantal conflicten en de daarbij horende stress afnemen. ‘Omdat communicatie voor een groot deel non-verbaal verloopt, kun je ervan uitgaan dat je ex-partner jouw intentie en gevoel af kan lezen van je mimiek, toon en lichaamstaal.’‘Om de communicatie echt goed te laten verlopen, is het daarom essentieel je bewust te zijn van je eigen gevoelens, gedachten en gedrag. Het vergt lef om je pijn aan te gaan en naar je eigen rol te kijken, maar zo ontstaat er ruimte je open te stellen voor het perspectief van de ander. Ook ben je beter in staat je communicatie aan te laten sluiten bij de ander. Als je daarin slaagt, zullen jullie hoogstwaarschijnlijk samen tot een besluit kunnen komen .’ |
Dit artikel verscheen al eerder bij Intermediair
