In veel complexe scheidingen hebben ouders te maken met een gezinsvoogd. Omdat ouders er niet uit komen en kinderen in de knel zitten, hoopt een rechter via OTS wel resultaat te boeken.
De gezinsvoogden staan tegenwoordig zwaar onder druk. Er wordt veel op hun afgegeven. Dit helaas door de vele fouten die in het verleden zijn gemaakt en nog worden gemaakt. De meest gehoorde klacht is dat er niet aan waarheidsvinding wordt gedaan. Ook speelt bureaucratie en de logge wetgeving hen parten. En wat te denken van de net afgestudeerde gezinsvoogden zonder enige ervaring, net droog achter hun oren en enkel geoefend op casussen. Deze zaken zorgen voor veel frustraties bij ouders. Door die frustraties kan de samenwerking met een gezinsvoogd op scherp komen te staan. Ook heerst er veel wantrouwen naar de hulpverlener.
Een gezinsvoogd wordt aangesteld om de belangen en het welzijn van de kinderen te waarborgen. Maar doordat het conflict tussen ouders vaak de boventoon voert, komen dikwijls gezinsvoogden in de knel en raakt het hoofddoel, de kinderen, zoek. Hierdoor kunnen beslissingen worden gemaakt en genomen die ver strekkende gevolgen kunnen hebben voor de kinderen.
Hoe kun je als ouders ervoor zorgen dat de focus op de kinderen blijft en het conflict tussen jou en je ex partner niet de boventoon voert en zorgt voor meer problemen en ruis?
Allereerst is het zeer belangrijk dat de gezinsvoogd aan waarheidsvinding doet. Doordat ouders elkaar de tent uitvechten en een ieder er van overtuigd is dat zijn of haar doel het juiste is waarvoor zij vechten, is het zeer belangrijk te onderzoeken waar ouders mee komen. Een gezinsvoogd kan dit doen door navraag te doen bij de betrokken disciplines. Dat kan politie zijn, huisarts, school-maatschappelijk werk, omgangsbegeleiding, en welke hulpverlener dan ook die bij het gezin betrokken is. Door navraag te doen bij onafhankelijke derden, kan er een beter beeld worden geschetst van de situatie. Natuurlijk kost dit heel veel tijd. Maar een goede gezinsvoogd die enkel en alleen voor het welzijn van de kinderen gaat, zal niet schromen dit te doen.
Als ouders kun je ook bijdragen aan een goede relatie met de gezinsvoogd. Dit kan op de volgende manieren:
- Probeer hoe moeilijk ook er op te vertrouwen dat de gezinsvoogd enkel en alleen het belang van het kind in het oog heeft
- Blijf in gesprek en probeer te allen tijde er met de gezinsvoogd uit te komen. Hiermee voorkom je dat er beslissingen worden genomen met enorme verstrekkende gevolgen want uiteindelijk heeft de gezinsvoogd het laatste woord wanneer je er als ouders samen niet uit komt.
- Onderzoek , onderbouw je argumenten wanneer je het niet eens bent met een bepaalde beslissing over je kinderen. Laat zien dat je terdege onderzoek hebt gedaan alvorens je bezwaren aangaande een beslissing kenbaar te maken ( vraag bijvoorbeeld advies bij een onafhankelijke derde en laat die praten met de gezinsvoogd )
- Geef openheid van zaken. In veel complexe scheidingen is er helaas vaak een partij met een dubbele agenda. Zij zeggen A in bijzijn van de hulpverlening en eenmaal buiten de deur doen zij B en weten dit met succes te maskeren (manipulatie, gekonkel, verdraaiingen, liegen). Het welzijn van je kinderen is geen spel. Maak het dan ook niet tot een spel door bijvoorbeeld mee te gaan in het gekonkel en gemanipuleer.
- Accepteer de OTS. Dit is een hele moeilijke. Zeker ook wanneer door toedoen van je ex partner je kinderen onder OTS komen te staan. Het voelt als falen, alsof je niets meer over je kinderen te zeggen hebt. Het voelt als controle, met je rug tegen de muur. En soms voelt het als een voorbode voor het “afpakken” van je kinderen doormiddel van een uit huis plaatsing. De grootste nachtmerrie van elke (welwillende) ouder.
Samenwerken met een gezinsvoogd is niet makkelijk. Het vraagt heel veel van jezelf, je vertrouwen en een stukje loslaten. Door de vele horrorverhalen over gezinsvoogden wordt het nog lastiger hen je kinderen toe te vertrouwen. Maar helaas hebben gezinsvoogden ook te maken met de wet en onze vreselijke bureaucratie. Het vraagt heel veel moed van een gezinsvoogd om binnen de kaders van de wet toch beslissingen te nemen die bijvoorbeeld indruisen tegen een beschikking. Zij moeten zich immers verantwoorden voor de rechtbank. Ook zou het goed zijn als gezinsvoogden meer kennis vergaren over psychische problematiek. Vaak weten zij niet goed om te gaan met bepaald gedrag van ouders die kampen met psychische problemen of persoonlijkheidsstoornissen. Denk aan narcisme, autisme, bordeline etc. Het wordt niet gezien of onderkent met als gevolg dat de scheiding nog meer uitmondt in een bloedbad (letterlijk soms).
Het allermooiste zou zijn als de wetgeving verandert. Dat er meer wordt gewerkt met ervaringsdeskundigen, dat er meer wordt gewerkt met ervaren en deskundige (gezins)voogden. Maar wat echt moet veranderen is dat er niet wordt gehandeld middels protocol, maar dat er gehandeld wordt naar de situatie zoals die daadwerkelijk is!
Dat vraagt om moed, kracht, luisteren naar en omzien naar het kind en waarheidsvinding.
Bart Renaer
7 mei 2016 @ 08:24
Ikzelf zou als ervaringsdeskundige en als professional een veel meer voorzichtige aanpak willen voorstellen ten opzichte van gezinsvoogden. Ook de de voormalige Kinderombudsman gaf in zijn rapport (“De OTS bij omgangsproblemen”) aan dat een van de problemen met gezinsvoogden is dat zij meegaan in het verhaal van slechts een ouder. Zij gaan achter een ouder staan, en worden een soort gratis advocaat van die ouder. Ook basale rechten van kinderen zijn hen onbekend en treden ze constant met de voeten. Ik schreef recent een opiniestuk omtrent het klachtrecht van de gecertificeerde instellingen (organisaties waar gezinsvoogden huizen) en stel dat bvb. een elementair klachtrecht onbestaande is. Dergelijke machtsbastions vragen een veel voorzichtiger aanpak. http://sociaal.net/opinie/klachtrecht-nederlandse-jeugdhulp-is-een-lege-doos/
Rafi
7 mei 2016 @ 19:20
Daar pleit ik ook voor Bart! Maar denk echt dat omtrent complexe scheidingen de wet moet veranderen. En meer samenwerken met ervaringsdeskundigen en professionals met bijvoorbeeld jou expertise. Er is helaas nog veel werk te doen.
Eric
11 mei 2016 @ 14:09
Herkenbaar Rafi.
Regelmatig leidt punt 4 er toe dat een kind hierdoor een eetstoornis ontwikkelt.