LET OP: DIT ARTIKEL IS VAN TOEPASSING OP NEDERLANDSE WETGEVING.
De wet herziening partneralimentatie: wat is er per 1 januari 2020 veranderd?
Wanneer u gaat scheiden is het mogelijk dat u partneralimentatie verschuldigd bent aan uw ex-echtgenoot. Al eerder werd door ons een blog geschreven over de mogelijke herziening van de partneralimentatie. Nu de wet inmiddels in werking is getreden, roept dit diverse vragen op. Wat zijn nu de gevolgen voor de onderhoudsplichtige en de onderhoudsgerechtigde?
Kern van de wet
In de kern ziet de Wet herziening partneralimentatie op de verkorting van de duur van de partneralimentatie van maximaal 12 jaar naar maximaal 5 jaar wanneer het huwelijk 3 jaar of langer heeft geduurd. Dit kan heel wat impact hebben wanneer u de alimentatie ontvangt of betaalt.
Uitzonderingen
Het is voor bepaalde groepen niet eenvoudig om na een korte periode van partneralimentatie direct in eigen levensonderhoud te voorzien. Voor die gevallen, zijn er drie uitzonderingen gemaakt:
- De eerste uitzondering ziet op gezinnen met kinderen in de leeftijd tot 12 jaar. In dat geval loopt de alimentatieverplichting door tot het moment dat het jongste kind de leeftijd van 12 jaar heeft bereikt. De alimentatieplicht kan dan maximaal 12 jaar duren.
- De tweede uitzondering ziet op huwelijken langer dan 15 jaar waarbij de alimentatiegerechtigde ten hoogste 10 jaar jonger is dan de op dat moment geldende AOW-gerechtigde leeftijd. In dat geval loopt de alimentatieverplichting door tot het moment dat de alimentatieplichtige de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. De alimentatieplicht kan in dat geval maximaal 10 jaar duren. Het mogelijk opschuiven van de AOW-gerechtigde leeftijd heeft geen gevolgen voor de duur van de alimentatieverplichting.
- De derde uitzondering betreft een overgangsregeling en ziet op huwelijken die tenminste 15 jaar hebben geduurd en waarbij de alimentatiegerechtigde in ieder geval de leeftijd van 50 jaar heeft bereikt op 1 januari 2020. De alimentatiegerechtigde moet dus geboren zijn op of voor 1 januari 1970. In dat geval loopt de alimentatieverplichting maximaal 10 jaar door.
Overgangsrecht
Heeft u het verzoek tot echtscheiding voor 1 januari 2020 ingediend? Dan valt u nog onder de oude regelgeving waarbij de duur van de partneralimentatie maximaal 12 jaar is. De nieuwe regels zijn slechts van toepassing op een uitkering tot levensonderhoud wanneer het verzoek tot echtscheiding is ingediend op of na 1 januari 2020. Onder het oude systeem bestaan mogelijkheden om alimentatie in duur te limiteren. In de praktijk werd bijvoorbeeld al gekeken naar het afronden van een opleiding of de leeftijd van de kinderen.
Overige aspecten
Behalve de uitzonderingen op de hoofdregel kent de Wet herziening partneralimentatie nog een escape mogelijkheid. Wanneer, gelet op alle omstandigheden van het geval, het beëindigen van de alimentatieverplichting in strijd is met de redelijkheid en billijkheid dan kan de rechter op verzoek de duur van het alimentatietermijn verlengen. De alimentatieduur kan in uitzonderlijke gevallen worden verlengd waarbij een ongewijzigde handhaving te ingrijpend is. Hierbij kan aan de volgende situaties worden gedacht:
- Het in onvoldoende mate kunnen terugkeren op de arbeidsmarkt door tijdens het huwelijk ontstane gezondheidsproblemen van de alimentatiegerechtigde, of
- De zorg voor een gehandicapt kind dragen waardoor het verlies aan verdiencapaciteit niet (geheel) zelf kan worden opgevangen.
Tekst: Carmen de Koning