Ooit zagen jullie elkaar graag en dus ga je ervan uit dat je elkaar ook na een scheiding het beste zal gunnen.
Maar de realiteit is vaak minder rooskleurig. Van tevoren een exitplan uit je relatie uitkienen, kan helpen om je financiële en familiale toestand veilig te stellen. Een scheiding brengt onvermijdelijk heel wat emoties met zich mee. Of je er nu zelf voor kiest om uit elkaar te gaan, samen de beslissing neemt of voor voldongen feiten gesteld wordt, makkelijk is het nooit. ‘De ervaring leert dat veel mensen zich in een echtscheidingsprocedure laten leiden door emoties’, weet Stefanie Keyser, advocaat gespecialiseerd in familierecht bij Keyser advocaten in Berchem. ‘Maar emoties zijn zelden goede raadgevers. Om je financiële en familiale zekerheid na de scheiding veilig te stellen, is het net belangrijk het hoofd koel te houden om zo de juiste beslissingen te kunnen nemen.’
Bezint eer ge begint
Vandaag doen veel mensen een beroep op een advocaat gespecialiseerd in familierecht zodra ze beslist hebben te scheiden. ‘Niet onverstandig,’ vindt meester Keyser, ‘want zo iemand verkeert in de perfecte positie om je te helpen het overzicht te bewaren, de zaken in perspectief te plaatsen en strategische beslissingen te nemen die rekening houden met de rechten en plichten van elke partij conform de wet.’ Maar eigenlijk is het nóg beter om van tevoren het advies van een familierechtspecialist in te winnen, dus vóór de beslissing om uit elkaar te gaan gevallen is, meent de advocate. ‘Divorce planning – het vooraf tot in detail uitkienen van een exitplan uit je relatie – is bij ons nog allesbehalve ingeburgerd, maar het kan veel leed voorkomen’, meent Stefanie Keyser.
‘Uit elkaar gaan brengt namelijk onvermijdelijk aanzienlijke gevolgen met zich mee. Zowel op financieel en fiscaal als op familiaal vlak. Wie nog nooit van dichtbij met een echtscheidingsprocedure te maken kreeg, heeft daar vaak een wat naïef beeld van. De waarheid zal uiteindelijk wel zegevieren en dus zal ik uit de brand kunnen slepen waar ik recht op heb, redeneren mensen. Maar de realiteit is vaak heel wat minder rooskleurig.’ Dat ondervond ook Birgit aan den lijve.
Birgit: ‘Na de geboorte van Stef ging ik voltijds weer aan de slag, maar toen ik nog geen jaar later zwanger bleek van een tweeling, was het rekensommetje snel gemaakt. Drie kinderen voltijds in de opvang, dat zou ons bijna mijn volledige maandloon kosten. Bovendien vonden we het ook wel een fijn idee dat ik een paar dagen per week zelf voor de kinderen zou kunnen zorgen, zodat ze niet fulltime naar de onthaalmoeder moesten. En dus ging ik na de geboorte van de tweeling halftijds werken. Toen de kinderen wat groter werden, heb ik wel overwogen weer voltijds aan de slag te gaan, maar mijn man had intussen flink promotie gemaakt. Dat maakte niet alleen dat het financieel eigenlijk niet nodig was, hij had ook veel onregelmatigere uren en moest geregeld voor een paar dagen naar het buitenland. Dus eigenlijk kwam de zorg voor de kinderen haast volledig op mijn schouders terecht. Daarom beslisten we dat ik halftijds zou blijven werken. Samen.’
‘Maar voor de rechtbank hing hij een heel ander verhaal op. Dat ik te lui was voor een voltijdse job en al die jaren vooral op zijn kosten geleefd had. Nu heb ik natuurlijk spijt dat ik destijds niet toch voor mijn carrière gegaan ben, want de rechter oordeelde dat ik, nu de kinderen zo goed als op eigen benen staan – de oudste is inmiddels negentien, de tweeling wordt achttien eind dit jaar – wel weer kan gaan werken. Hierdoor heeft hij me maar een beperkt bedrag aan maandelijkse alimentatie toegekend, en dat voor een korte periode. Allemaal goed en wel, maar ik heb bijna twintig jaar niet meer gewerkt en dan is het niet evident om opnieuw een job te vinden. Bovendien zorg ik inmiddels ook voor mijn hulpbehoevende moeder. Ik heb destijds keuzes gemaakt in het belang van ons gezin. Het feit dat mijn ex het professioneel zo ver geschopt heeft intussen, heeft hij mede aan mij te danken, want omdat ik het huishouden en de zorg voor de kinderen haast volledig op mij nam, kon hij zich volop op zijn carrière richten. Maar wat krijg je daarvoor in de plaats? Stank voor dank. Terwijl mijnheer een echt luxeleventje leidt, heb ik elke maand de grootste moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Ik heb echt het gevoel dat ik als enige opdraai voor de keuzes die we destijds samen gemaakt hebben, en dat wringt enorm.’
De bewijzen op tafel
‘Het verhaal van Birgit is helaas een erg herkenbaar verhaal’, weet Stefanie Keyser.’Als je voor de rechter staat, zal die naar bewijzen vragen van de beweringen die je uit. En als je die niet kan voorleggen, dan is het jouw woord tegen dat van je bijna-ex-partner, en dan heb je maar vijftig procent kans dat de rechter jouw kant van het verhaal zal geloven. Niet alleen komen mensen daardoor soms in financieel of familiaal onzekere omstandigheden terecht, ook het feit dat ze niet datgene krijgen waarop ze eigenlijk gewoon recht hadden, weegt vaak heel zwaar.’ Maar het kan ook anders, beklemtoont meester Keyser.
‘Als je vooraf ‘bewijsmateriaal’ kan verzamelen dat je beweringen ondersteunt, maakt dat de kans veel groter dat de rechter jou zal volgen. Als je bijvoorbeeld wil aantonen dat jij doorgaans instaat voor de zorg voor de kinderen – omdat je bijvoorbeeld de kinderen bij jou in hoofdverblijf wil – zou je dat met behulp van sms’jes kunnen bewijzen. Een sms-conversatie als ‘Ik haal zoals gebruikelijk de kinderen. Hoe laat ben jij thuis vanavond?’ ’19u, zoals altijd’ laat nu eenmaal niets aan de verbeelding over.’ In het geval van Birgit zou het wellicht een groot verschil gemaakt hebben als ze had kunnen aantonen dat de beslissing om minder te gaan werken een gezamenlijke beslissing was. Stefanie Keyser: ‘Mails, een bewijs van werkuren van je man, alles wat je verhaal kan staven kan helpen.’
Op het eerste gezicht klinkt het misschien wat geniepig en sluw om achter de rug van je toekomstige ex-partner allerlei bewijsmateriaal te verzamelen en van alles te gaan regelen om je situatie na de scheiding veilig te stellen, geeft meester Keyser toe. ‘Maar uiteindelijk doe je dat niet om hem in een valstrik te lokken, maar gewoon om je rechten te laten gelden.’
Netjes uit elkaar
Een goede voorbereiding kan nog meer voordelen met zich meebrengen, meent Stefanie Keyser. ‘Niemand kiest bewust voor een vechtscheiding, maar helaas draait het daar dikwijls wel op uit. Maar als je al het bewijsmateriaal op tafel kan leggen, dan is er eigenlijk geen ruimte meer voor discussie. De feiten zijn nu eenmaal de feiten, en dat maakt de kans meteen ook veel groter dat een scheidingsprocedure sereen zal verlopen. Dat is alleen maar een voordeel, toch? Zeker wanneer er kinderen in het spel zijn, want die zijn maar al te vaak de dupe als hun ouders in een echtscheidingsprocedure met getrokken messen tegenover elkaar komen te staan.’
Liever niet roepen
Niet alleen over wat je allemaal kan doen om je toekomst veilig te stellen kan een gespecialiseerde advocaat je advies geven, ook wat je beter niet kan doen komt tijdens zo’n adviesgesprek aan bod. Stefanie Keyser: ‘Roepen en tieren tegen je partner die je bedriegt zodat ook de buren het kunnen horen, is bijvoorbeeld geen goed idee, want misschien zullen die buren dan wel aan de rechter bevestigen dat jij een labiele persoon bent die voortdurend roept en schreeuwt. Of op een zwak moment een emotioneel bericht achterlaten op de voicemail van je partner waarin je zegt dat je leven zonder hem geen enkele zin meer heeft, kan mogelijk later tegen je gebruikt worden in de rechtbank.’
Een kwestie van timing
Dat wie goed voorbereid aan een scheidingsprocedure begint, daar alleen maar wel bij kan varen, mag dus duidelijk zijn. Maar wanneer zet je dan de stap om deskundig advies in te winnen over hoe je zo’n exitplan uit je relatie het best kan voorbereiden? Stefanie Keyser: ‘Natuurlijk hoef je dat niet bij een alleenstaande ruzie te doen – ook in een goede relatie wordt al eens ruziegemaakt – maar als je het gevoel hebt dat de problemen zich opstapelen of als je vermoedens hebt dat je partner er een andere relatie opna houdt en je wil hem of haar daarmee confronteren, kan het wel zinvol zijn je te laten begeleiden door een deskundige in familierecht. Zo kan je nog eerst de nodige stappen zetten om je goed voor te bereiden vooraleer je ook effectief de stekker uit je relatie trekt.
Wij raden cliënten ook altijd aan een zo concreet mogelijk toekomstplan uit te werken. Waar wil je gaan wonen? Hoe zie je je professionele toekomst? Wat met de eventuele kinderen? Hoe duidelijker je plan, hoe gerichter we advies kunnen geven over wat er nog allemaal nodig is om je doel te bereiken. Als je bijvoorbeeld al vijftien jaar niet meer gewerkt hebt en de nodige skills mist om opnieuw aan de slag te gaan, is het een goed idee een opleiding te gaan volgen voor je de stap zet om te scheiden. Je kan je partner misschien zelfs nog een deel van de kosten voor die opleiding laten dragen.’ Waait de storm in jullie relatie tegen alle verwachtingen in toch nog over en had je al de stap gezet naar divorce planning, dan is dat geen enkel probleem. ‘Dergelijk advies wordt in alle vertrouwelijkheid gegeven en misschien komt het later nog te pas’, besluit meester Keyser. ‘Of misschien heb je het nooit meer nodig. Des te beter. Maar tijdens een turbulente periode in je relatie kan het in ieder geval gemoedsrust geven te weten dat je een duidelijk plan klaar hebt om je toekomst veilig te stellen voor als het wel tot een breuk komt.’
Bron: Goed Gevoel – Door Veerle Maes
