Scheiden en 1 november: “Het is wat het is, omdat het zo geworden is”

Het is 1 november: een bijzondere dag.

Een dag waarop geen koppels op gesprek komen om hun relatieherstel of scheiding te begeleiden. Het is een stilte-dag. Een dag om te mijmeren: hoe het was, hoe het vandaag is, hoe het kan zijn of hoe we dromen dat het zou (kunnen geweest) zijn.

Sporadisch horen koppels van mij wat het betekent om een kind te verliezen: onze Jeroen gestorven op z’n 6 jaar, drie jaar na z’n eerste hersenoperatie. Hoe het is om een partner te verliezen, Lea mijn echtgenote die stierf in de lente van 2007. Niet om de aandacht op mezelf te vestigen maar om koppels uit eigen leven een spiegel voor te houden.

“Dat doe je toch niet als bemiddelaar, je houdt je privé erbuiten”; o ja is dat zo? Mensen bij wie de dingen niet lopen zoals ze verhoopten, hebben een boodschap aan hoe je verliezen te boven kan komen. Hoe je opnieuw sterk kunt worden, nadat je door een dal bent gegaan. Maar ik ben kieskeurig met het delen van mijn ervaringen; ik gooi het niet te grabbel daarvoor zijn mijn ervaringen te persoonlijk en intens.
Na een prachtig leven samen met Lea, het verlies van onze zoon Jeroen in ons leven ingebed, ook mijn steun en toeverlaat verliezen. Hoe kom je dat te boven. Hoe leef je dan verder? Waar haal je nog de energie om voort te leven? Voor wie en voor wat? En hoe is dat dan voor een koppel in scheiding? Welke verliezen ervaren zij?

Hoe gaat een mens om met wat hem overkomt?
Ik zou niet zijn wie ik nu ben zonder wat ik aan verliezen heb meegemaakt en heb doorleefd.
Ik zou niet zijn wie ik nu ben zonder het vele schaafwerk van Lea aan mijn persoon.
Ik zou nu niet zijn wie ik ben en hoe ik opnieuw in het leven sta, zonder mijn nieuwe echtgenote Annemie.
Een mens heeft meerdere levens; dat wist ik niet van tevoren.

Maar er is steeds een leven vóór en een leven nà verlies.

Vraag is: hoe gaat een mens om met wat hem overkomt? Beheersen de omstandigheden je leven, bepalen zij jouw nieuwe toekomst ?
Laat dat niet gebeuren. Het is hoe je met de omstandigheden omgaat die maken dat je ‘groeit’.
Het is pas achteraf dat ik dit zo heb ervaren. Je kunt een zwarte bladzijde willen omdraaien, maar het moet ook kunnen. Tijd is daarbij een niet onbelangrijke factor. Maar de tijd op zich doet niets, het is wat je in die tijd doet, wat bepalend is voor je groei in verlies.

Scheiden is ook een verlies
Koppels een spiegel voor houden, niet een één op één vergelijking maken want elke vergelijking loopt mank. Maar wel koppels attent maken wat scheiden met zich brengt. Hoe ingrijpend dat is. Wat het betekent een punt te zetten achter een relatie met iemand die je ooit heel graag hebt gezien en waarvan je hebt gehouden met alle vezels in je lijf. Hoe is het zover kunnen komen dat de relatie nu eindigt?

Op een loodzware steen aan mijn voordeur staat het in steen gebeiteld:

Het is wat het is, omdat het zo geworden is.

Geen koppel dat binnen komt of ze hebben die gebalde tekst gelezen.
Scheiden en je kind niet meer dagelijks zien. Voor een deel gaat het om ‘je kind verliezen’. Niet omdat het sterft, maar omdat het tijdelijk van onder je vleugels weg is. Gelukkig maar tijdelijk, maar toch. Het is afgeven, het is verloren lopen, het is vragen stellen, het is twijfelen, het is piekeren OF het is vertrouwen dat de andere ouder het kind ook met zorg omringt, het bevadert of bemoedert, zich erom bekommerd, ermee bezig is.

Scheiden is lijden, zegt men soms. En dat is het ook vaak, zie ik in mijn drukke praktijk. Mensen zitten in een emotionele rollercoaster. Soms is de ene partner al ver vooruit en bezig met zijn/haar nieuwe leven, de andere partner in de vernieling en ver achter de vertreklijn. Soms is er de narcist, die enkel met zichzelf bezig is en de schijn ophoudt naar de buitenwereld. Soms is er de autist, die onmachtig blijkt om datgene te tonen en te beleven waarnaar de andere partner smacht en al jaren op wacht. Soms zijn het andere ‘mensen’ die in de kreukels zitten en die van geen hout pijlen weten te maken. Ze worstelen met de vraag: hoe moet het verder?

Daarom ook dat na-zorg zo belangrijk is. Het is niet omdat er een scheidingsregeling is, netjes op papier, dat alles ok is. Het is vaak ‘over-leven’; opnieuw leren leven in een niet-gewilde situatie, het is zoeken naar nieuwe wegen, het is opnieuw aansluiting vinden bij het leven, het is zuchten en kniezen, het is tijdelijk verloren lopen, tijd zat hebben en niet weten wat er mee te doen of tijd tekort hebben omdat je er alleen voor staat.

Scheiden heeft dan ook iets van 1 november, Allerheiligen.
Het is stilstaan bij verlies. Het is niet alleen de dood die een mens onderste boven maakt, het is het verlies op zich dat zo aan de ribben kleeft. Het heeft veel te maken met ‘missen’, ‘mis-lopen’. Daarom dat het zo sprekend is:

Missen is bewaren wat je mist.

Daarom ook deze wens van een gelouterd man, die opnieuw positief en vol energie in het leven staat, die heeft kunnen ‘leunen’ op z’n nieuwe echtgenote, die samen met de twee andere zonen het heeft ‘overleefd’, die heeft kunnen genieten van goede vrienden en mensen die om hem bekommerd waren, die een rechtstreekse lijn heeft met ‘hierboven’, met Lea dus die zijn leven mee heeft bepaald. Het is geloven in een nieuwe toekomst. Dat wens ik jullie vandaag: een nieuw leven waarin je opnieuw geluk kan smaken, opnieuw kunt genieten. En als deze mijmering jullie perspectief kan bieden, dan heeft deze 1 november 2016 een bijzondere kleur. Niet zwart, maar groen; de kleur van de hoop.

Van harte.

Ga de trap van het leven omhoog en laat het water opnieuw stromen – Scheiden is verliezen maar ook een nieuw leven winnen

MET DANK AAN ERIC DE CORTE