Tijdelijk verlagen van de partner- en/of kinderalimentatie in tijden van Corona: wat is geoorloofd?
De Corona-uitbraak houdt de gemoederen in Nederland en de rest van de wereld dagelijks bezig. Niet alleen in de zorgsector zijn de gevolgen van de uitbraak zichtbaar, ook de Nederlandse economie lijdt hieronder. Het ‘on hold’ zetten van de economie heeft grote financiële gevolgen voor ondernemingen, zzp’ers en werknemers. Dat alles heeft directe consequenties voor alimentatie (behoefte verhogend bij de alimentatiegerechtigde en draagkracht verlagend bij de alimentatieplichtige). In deze blog wordt stilgestaan bij de mogelijkheden die u als alimentatieplichtige heeft gedurende de Coronacrisis.
Op eigen initiatief de alimentatie (tijdelijk) verlagen of stoppen
Wanneer de alimentatiebetaler een (tijdelijke) achteruitgang in inkomen heeft, of misschien wel zijn of haar baan heeft verloren, valt het af te raden om op eigen initiatief de alimentatie te verlagen dan wel stop te zetten. Zonder overleg hiertoe overgaan is in eerste instantie niet goed voor de onderlinge verhoudingen. Daarnaast wordt er gerekend op de maandelijkse toelage. In het geval dat de alimentatieplichtige er toch voor kiest om de alimentatie (tijdelijk) te verlagen of stop te zetten, heeft de alimentatiegerechtigde verschillende mogelijkheden.
Wanneer de betaling van de alimentatie is vastgelegd in een gerechtelijke uitspraak, heeft de alimentatiegerechtigde de mogelijkheid om de alimentatie via het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsgelding (LBIO) of via een deurwaarder te innen. Door het inschakelen van het LBIO of een deurwaarden wordt een incassoprocedure in gang gezet. Er kan beslag worden gelegd op onder andere uw inkomen, bankrekeningen en (on)roerende goederen. Naast de verschuldigde alimentatie, draagt de alimentatieplichtige ook deze (executie)kosten.
In het geval dat de alimentatie niet is vastgelegd in een gerechtelijke uitspraak, kan het LBIO of de deurwaarder niet ingeschakeld worden. De alimentatieplichtige is alsnog verplicht om zich aan de gemaakte afspraken te houden. De alimentatiegerechtigde heeft de mogelijkheid om via een gerechtelijke procedure de nakoming van het overeengekomen alimentatiebedrag te vorderen. De alimentatieplichtige kan in een dergelijke procedure een verzoek doen tot verlaging van de alimentatie.
Wijzigingsverzoek & schorsingsverzoek
De wet biedt de mogelijkheid om de hoogte van de verschuldigde alimentatie te verlagen al dan niet te verhogen wanneer er sprake is van een wijziging van omstandigheden. Niet iedere wijziging van omstandigheden is een grond om de hoogte van de alimentatie te wijzigen. Per specifieke situatie zal die balans moeten worden opgemaakt. Leidend is hierbij of sprake is van verwijtbaar inkomensverlies. Verlaging van het inkomen door een pandemie is in de regel niet verwijtbaar.
Achteruitgang in het inkomen door het Coronavirus kan een omstandigheid zijn die de wijziging van de alimentatie rechtvaardigt. De omvang van het inkomensverlies is relevant en uiteraard de mate waarin inkomensverlies wordt opgevangen door de noodmaatregelen van de overheid en uitkeringen. Daarbij geldt bij ondernemers nog steeds dat wordt gekeken naar een bestendige periode van in beginsel drie jaren. Dat neemt niet weg dat de financiële consequenties dusdanig hoog zijn dat per direct een wijziging van de alimentatie gerechtvaardigd kan zijn.
In sommige gevallen zal de financiële nood zo hoog zijn dat de oorspronkelijke alimentatie niet kan worden blijven betaald. De wet biedt in die gevallen de mogelijkheid van een schorsingsverzoek van een eerdere uitspraak alimentatie. De beslissing die voorligt bij de rechtbank is, of de oude-alimentatiebeslissing ongewijzigd moet doorlopen in afwachting van de wijzigingsprocedure. Een tijdelijke schorsing van de alimentatieverplichting kan lucht geven en ruimte om in ieder geval de eigen vaste lasten zoveel mogelijk te voldoen. Per geval zal moeten worden gekeken of schorsing van de eerdere alimentatiebeslissing gerechtvaardigd is. Een schorsing heeft immers verregaande consequenties voor de alimentatiegerechtigde die ineens geen of een veel lagere alimentatie zal ontvangen.
In overleg de alimentatie (tijdelijk) verlagen of stopzetten
Het heeft de voorkeur om samen met uw ex-partner nieuwe (tijdelijke) afspraken te maken betreffende de hoogte van de kinder- en/of partneralimentatie. Bespreek de situatie en de bijkomende problemen. Het is niet noodzakelijk om de alimentatie definitief te wijzigen. U kunt ook met elkaar afspreken dat de alimentatie tot een bepaalde datum wordt verlaagd.
Indien u tot gewijzigde (tijdelijke) afspraken komt, leg deze altijd schriftelijk en duidelijk vast zodat er geen aanleiding tot geschillen zijn. Let er daarbij op dat nieuwe schriftelijke afspraken wel degelijk hun schaduw vooruit kunnen werpen, bijvoorbeeld op het punt van behoefte (als een alimentatiegerechtigde langere tijd minder alimentatie ontvangt en rondkomt, kan het lijken dat de oude behoefte deels is verbleekt). Het is daarom van belang dat u zich goed laat adviseren door een advocaat over de wijze waarop (tijdelijk) alternatieve alimentatie-afspraken worden opgeschreven.
Tot slot
Tot het moment dat u samen met uw ex-partner (tijdelijke) afspraken heeft gemaakt betreffende de wijziging van de hoogte van de te betalen alimentatie of tot het moment dat de rechter over de hoogte van de te betalen alimentatie beslist, bent u als alimentatiebetaler de oorspronkelijke overeengekomen kinder- en/of partneralimentatie verschuldigd. Het advies is dan ook om in overleg met uw ex-partner te treden indien u de alimentatie wenst te verlagen. Lukt het niet om in overleg tot een verlaging te komen? Dan kunt u altijd, middels een familierecht advocaat, een wijzigingsverzoek met eventueel schorsingsverzoek indienen.
Let wel op dat de rechtbanken in Nederland in ieder geval tot en met 6 april aanstaande gesloten zijn vanwege het Coronavirus. Alleen urgente zaken zullen doorgaan. Een (tijdelijke) wijziging van de alimentatie zal daar hoogstwaarschijnlijk niet onder vallen. Dat neemt niet weg dat een wijzigingsverzoek snel moet worden ingediend, omdat de ervaring is dat deze niet op stel en sprong worden behandeld. Hoe langer men wacht met het opstarten van een dergelijke procedure, hoe later een mogelijke zitting. Zeker nu de rechtbanken achterstanden zullen moeten gaan wegwerken.
Voor vragen over alimentatie of andere familierechtelijke vraagstukken, kunt u contact opnemen met één van onze specialisten.
LET OP: ARTIKEL VAN TOEPASSING OP NEDERLANDS RECHTSSYSTEEM