Normen en waarden. We kennen deze term allemaal wel en gebruiken het waarschijnlijk regelmatig.
Maar sta je er wel eens echt bij stil wat jouw normen en waarden zijn? En handel je er ook naar? En wat voel je wanneer je (een van) jouw waarden niet kunt leven?
Twee van mijn kernwaarden zijn respect en betrouwbaarheid. Tot op het naïeve af kan ik mensen vertrouwen op hun woord, blind varen op hun advies, of goede bedoelingen. Dat heeft zo zijn voordelen, want zo hoef ik niet altijd alles tot in den treure uit te zoeken en stap ik nogal eens uit mijn comfort zone. Natuurlijk heeft elk voordeel zijn nadeel: want wanneer iemand toch niet zo betrouwbaar blijkt te zijn, ben ik vaak hevig teleurgesteld en boos en dat kost mij ongelofelijk veel energie.
Ik ben katholiek opgevoed dus normen en waarden is mijn van jongs af aan bewust bijgebracht. Als coach ben ik mij hier meer in gaan verdiepen en als gecertificeerd CTT* consultant start ik al mijn coaching sessies met een ‘persoonlijke waardentest’. Wat zijn jouw belangrijkste waarden? En wat gebeurt er wanneer je deze kunt leven? En hoe voel je je er wanneer je deze niet gerespecteerd worden door anderen en wat doe je dan? Door deze vragen ontstaan inspirerende gesprekken, en het levert vaak ook prachtige inzichten op.
En dan draai ik de vraag om…. En stel de vraag: “Wat zijn de waarden van je ex-partner?” Deze vraag stelde ik ook aan Jeroen, een van mijn cliënten. Hij riep fel en gedecideerd: “Die heeft ze niet! Ze denkt alleen maar aan zichzelf!” En toen bleef het echt even stil… Ik zag hem denken, zich een beetje ongemakkelijk gaan voelen en tot slot een beetje schamen… Ik liet hem praten.
In zijn hoofd had hij de stappen, die wij net ervoor hadden genomen toen het over zijn waarden ging, al gezet. Hij wist precies op welke punten hij zijn ex-vrouw niet in haar waarde liet en kon ook precies vertellen wat de gevolgen daarvan waren in haar gedrag richting hem; verwijten, frustratie, haatdragende communicatie, geen medewerking en flexibiliteit rondom de zorg voor de kinderen, met als gevolg: een bar slechte relatie met elkaar als ouder, met het kind tussen hen in. Dus hij kreeg van mij de keuze: Ga je door met het ‘niet in haar waarde laten?’ of kies je ervoor om respectvol om te gaan met haar waarden en stop je daarmee het gevecht?
Elk gedrag is gestoeld op gedachten en gevoelens, normen en waarden en behoeften. Dit betekent dat in elke relatie er van alle partijen deze gevoelens, gedachten, normen en waarden, en behoeften meegenomen worden in de interacties. Wanneer deze niet gezien, gehoord, en begrepen worden, ontstaat al heel snel onenigheid en kans op getouwtrek. Met name in scheidingssituaties is de gunfactor naar elkaar toe vaak tot een nulpunt gedaald, en is de kans op een gevecht erg groot.
Sinds ik in elk coaching traject deze test laat doen, krijg ik van al mijn cliënten terug dat dit ‘in de waarde laten’ een van de belangrijke sleutels is geweest in het weer respectvol met elkaar omgaan. Samen met het aangaan van de (negatieve) emoties rondom de scheiding, en het verbeteren van de communicatie, zijn zij in staat samen als ouders verder te gaan.
Dus mijn vraag aan jou is: kijk eens naar jouw normen en waarden; maar kijk vooral eens naar die van de andere ouder. En ben heel eerlijk tegen jezelf. Laat jij de ander in zijn / haar waarde?
Als je in de spiegel hebt gekeken, en je wilt hiermee aan de slag? Neem dan contact met mij op via email of bel mij via 06-53444457.
Met waardige groet,
Brechje
*Culture Transformation Tool; Barrett Values Centre
